Kısaca sizi tanıyabilir miyiz? Eğitiminiz ve kariyer hayatınız ile ilgili bilgi verebilir misiniz?
Yıldız Teknik Üniversitesi BÖTE mezunuyum. Yıldız Teknik Üniversitesi’nden mezun olduktan sonra İstanbul Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsüne bağlı Enformatik Bölümünde yüksek lisans yaptım. Doktora çalışmalarımı ise Marmara Üniversitesi BÖTE Bölümünde tamamladım. Şu anda Marmara Üniversitesinde görev yapmaktayım.
Kariyerinize baktığınızda hangi adımları atmış olmanın kendi adınıza önemli olduğunu düşünüyorsunuz? Nasıl riskler aldınız?
Kariyerime baktığımda özellikle lisede hazırlık okumamın hayatım boyunca bana büyük oranda katkı sağladığını düşünüyorum. Bunun dışında lisans hayatımın 3.sınıfında akademisyenliğin benim için uygun olacağını düşünüp kariyerime bu yönde başlamaya karar verdim. Üniversite hayatımda da projeler üretmek ve çeşitli etkinliklere katılmak beni girişimcilik yönünden geliştirdi. Bu sayede bu etkinliklere katılmanın kariyerim yönünden bana katkı sağladığını düşünüyorum.
Botemezunu.com projesinin kurucususunuz. Bu proje nasıl ortaya çıktı? Amacı nedir?
Kendim üniversite okurken BÖTE mezunlarının nerelerde çalıştığını merak eder ve onlara ulaşmaya çalışıyordum. Üniversitede çalışmaya başladığımda öğrenciler bizim yanımıza “Mezun olduktan sonra neler yapabiliriz?” diye sormak için geliyorlardı. Biz de çalışabilecekleri alanlar için örneklerini veriyorduk ve mezunlarımızın örnek tecrübelerini öğrencilere aktarıyorduk ama öğrencilerin bunları bizzat görmesi güzel olabileceği aklımda bir soru işareti olarak duruyordu. Daha sonra verdiğim bir ders kapsamında bu şekilde bir proje yapılabileceğini bahsettim. Öğrencilerimizde (Begüm Pişkin, Gamze Erdem, Fatma Nur Çağlar) bu projeye dahil olmak istediklerini ve birlikte gerçekleştirmek istediklerini söylediler. Böylelikle bu projeyi hayata geçirmiş olduk. Şu an sizin yaptığınız gibi mezunlarla ve akademisyenlerle görüşerek projenin ilk aşamasını oluşturdular ve projeyi ilerlettiler.
Bir BÖTE mezunu hangi yetkinliklerle mezun olmaktadır? Mezunlarınız hangi alanlarda ve nerelerde çalışmaktadır? Birkaç örnek verebilir misiniz?
Mezunlarımız öğretmenlik yetkinlikleri haricinde yazılım, sistem ve eğitim teknolojileri alanlarının istedikleri yetkinliklerle mezun olmaktadır ve farklı alanlarda çalışmaktadırlar. Aslında bu kendi yetkinliklerine göre değişiyor.2.sınıfa geldiklerinde artık yavaş yavaş nerede başarılı olabileceklerini anlıyorlar. Bu hedefleri doğrultusunda çalıştıklarında öğrencilerimiz aldıkları derslerle birlikte hangi alana yöneleceklerini karar verebiliyorlar. Sistem ve ağ tarafında çalışan, eğitim teknolojileri uzmanı, oyun sektörü, yazılım sektörü isteyen arkadaşlarımız hedefleri doğrultusunda kendisini geliştirebileceği projeler üretmeye başlıyorlar ve bu hedefleri doğrultusunda kendisini bu şekilde geliştirmeye başlıyorlar.
Üniversitelerde, BÖTE bölümünde öğrencilere verilen eğitim yeterli mi? Bir şeyleri değiştirme fırsatınız olsa bunlar neler olurdu?
BÖTE bölümünde verilen eğitim aslında Bilgisayar öğretmenliği müfredatında hazırlandığı için yeterli gibi görünüyor ama öğretmen alımları azaldığı için özellikle özel sektöre yönelik düşünülürse müfredatın biraz daha zenginleştirilmesi gerekiyor .Bu zenginleştirme, seçmeli derslerin daha fazla artırılıp öğrencilerin yapmak istedikleri mesleğe göre bir yapıya büründürülebilir. Tabi bunun içinde bölümlerde akademisyen sayısının artırılması gerekiyor. Bu da kısa vadede pek mümkün olmuyor. Seçmeli dersler de biz bunu yansıtmaya çalışıyoruz ama yeterli olmuyor.
BÖTE lerin atamalarında sorunlar yaşanıyor.Siz bu durumdan hareketle neler söyleyebilirsiniz? Öğretmenlik düşünmeyen ya da atanamayanlarımız için devlet kadrosunda başka alternatif alanlar var mı ve biz bu alanlar için yeterli miyiz?
Özellikle BÖTE mezunlarının atamalarında 2010 yılından sonra problemler yaşanmaya başlandı. Bundan öncesinde BÖTE mezunları ciddi anlamda atanabiliyordu. Öğretmen olarak ataması yapılmayanlar veya öğretmen olmak istemeyenler devletin farklı kadrolarında çalışabilirler. Özellikle nitelikli bilişim personeli diğer adıyla bilişim uzmanı denilen kadroda çalışabilirler. TÜBİTAK’tan tutun da üniversitelerin bilgi işlem daire başkanlıklarında bilişim uzmanı olarak çalışabilirler. Yani BÖTE mezunları öğretmenlik dışında devlet kadrosu olarak farklı alanlarda da çalışabilir. Bir BÖTE mezunu özellikle uzaktan eğitim sürecinden sonra eğitim teknolojileri alanında ciddi anlamda aranmaya başladı. Uzaktan eğitim merkezlerinde de istihdamı ciddi anlamda artmış bulunmakta.
Üniversite eğitimi sürecinde projeler üretmenin ne kadar önemli olduğunu düşünüyorsunuz? Projeler çok zamanımızı alabiliyor. Bu konuda nasıl hareket etmeliyiz?
Üniversitede proje üretmek özellikle sosyal çevreye girdiğinizde basit ya da kompleks bir proje olduğu farketmeksizin kurduğunuz veya yürüttüğünüz projeniz ile kendinizi tanıtmanız çok faydalı oluyor. Tabi proje üretmek zorlu bir süreç, farklı bileşenleri var. Sadece bir derste alınan bilgiyle projenin kısıtlı bir sürecini oluşturabilyosunuz. En azından kullanılabilir bir projenin hayat geçirmenin son derece önemli olduğunu düşünüyorum. Tabi öğrencilerinde aynı motivasyonla hareket edip sürece katkı sağlaması gerekiyor. Ben özellikle kendi derslerimde (Web Tasarımı ve Mobil Uygulama Geliştirme) öğrencilerin ilgi alanlarına göre proje üretmelerini ve sonrasında bu projeleri TÜBİTAK gibi kurumlara başvurmalarını istiyordum. Bu benim de önemsediğim bir süreçti. Ama bu konuda dersi veren kişi olarak da ciddi anlamda emek harcamama rağmen öğrenciler çoğu zaman başvurmuş olmak için başvurduklarını fark ettim ve bu süreçten vazgeçtim. Bunu şunun için önemsiyorum; öğretmen olarak atamanız gerçekleştirilmemesi durumunda, bu projeler sizi geliştirmiş olacak ve iş başvurularında kullanabileceğiniz ciddi projeleriniz olacak. Ben şu projeyle şu yarışmaya katıldım demek bile iş görüşmesi süreçlerinde olumlu etki edebilir. Derece aldığınızda etkisi daha büyük olacaktır. Sonuç olarak ben öğrencilerin üniversite hayatında proje üretmesi ve bu projelerle yarışmalara vs. katılmaları gerekiyor diye düşünüyorum.
Yaptığımız çalışmaları portfolyo şeklinde hazırlamalı mıyız? Öğrencileriniz yaptıkları çalışmaları bir portfolyo şeklinde hazırlıyorlar mı ve portfolyo hazırlamalarını önerir misiniz? Gözlemlediğiniz kadarıyla portfolyo hazırlamak yararlı oluyor mu?
Bu konu gerçekten çok önemli. Bazen benden öğrencilerin öz geçmişleri isteniliyor ve bende yönlendirmeye çalışıyorum. Sonrasında hemen öğrencilerin portfolyolarını da istiyorlar. Yani özgeçmişiniz sizi tanıtmak için önemli fakat sonrasında yaptıklarınızı da görmek istiyorlar. Ben o firmalara öğrencilerimin öğrencilik süreçlerini ve mezuniyet durumlarını ne kadar anlatsam da sizi en iyi portfolyonuz anlatır. Ve hangi alanda uzman olabileceğinizi gösterir. Bu açıdan portfolyo çok önemli. Gözlemlediğim kadarıyla iş başvurusunda bulunan öğrencilerimizin portfolyosunda ki çalışmalar ilgili alanda ise işe alım süreçlerinde büyük oranda belli bir aşamaya geliyorlar. Belli bir aşamadan sonra adaylara göre eğer o alanda gerçekten çalışmaları yeterliyse ilgili kişi tarafından tercih ediliyor. Bu açıdan portfolyo hazırlanmasını üniversite hayatınızda tasarladığınız ürünleri tanıtmak için tavsiye ediyorum.
Uzaktan eğitim sürecinin BÖTE Bölümlerine etkisinin nasıl olduğunu düşünüyorsunuz?
İlk etapta uzaktan eğitim süreci BÖTE bölümlerinin fark edilmesini sağladığını düşünüyorum. Ama sonradan uzaktan eğitim sadece belli platformlar üzerinden canlı yayın yapmaya döndü. Bizim bahsettiğimiz uzaktan eğitim bu değildi. Aslında uzaktan eğitim süreci Türkiye’de eğitim ve BÖTE adına çok büyük fırsat sağladı. Ama şu anda yapılan uzaktan eğitim televizyon ile yapılan uzaktan eğitim sürecine benzer bir hale geldi. Etkileşim ve iletişim olmadan öğrencilere bilgiyi aktarma şeklinde gerçekleşiyor. Elbette uzaktan eğitimi ciddi anlamda materyallerle zenginleştiren hocalarımız var. Özellikle BÖTE mezunları ve hocaları gerçekten uzaktan eğitimde olması gereken materyalleri ve farklı araçları kullanıp öğrencilerle iletişime geçmeye çalışıyorlar. İşte BÖTE’nin ne yapması gerektiği de burada ortaya çıkıyor: Yaptıklarımızı gören diğer branştaki öğretmenler de bu süreci bizim yaptığımız gibi yapmaya çalışıyorlar. Burada da teknik altyapıların uzaktan eğitime uyarlanması gerekiyor. Bir de uzaktan eğitim merkezleri BÖTElere ciddi oranda içerik üretilmesinin farkına vardılar ve uzaktan eğitim sürecini destekleyecek BÖTEci istihdam etmeye başladılar. Bu da BÖTE de uzaktan eğitim sürecinden BÖTElerin öneminin fark edilmesini ve tanınmasını sağladı. Tabi biz bunu ne kadar kullanabildik emin değilim. Daha fazla reklamı yapılabildi. Biz BÖTE hocaları olarak mümkün olduğunca destek olmaya çalıştık. BÖTE mezunları da bu noktada mümkün olduğunca öğretmenlere destek olmaya çalıştı. Böyle bir farkındalık oluşmuş oldu ama uzun vade de bahsettiğim sadece canlı yayın mantığından çıkıp BÖTEcilerin içerik üretme, dersi tasarlama ve diğer disiplinler ile işbirliği yapılarak güzel işler yapılabileceğini ortaya çıkarılması gerekiyor.
Son olarak tecrübeleriniz doğrultusunda BÖTE öğrencilerine neler söylemek istersiniz?
Öncelikle İngilizcenizi geliştirmelisiniz ve alanınızda kendinizi geliştirmemiz gerekiyor. Kendinizi geliştirme sürecini nasıl gerçekleştireceksiniz. Özellikle 2. sınıftan itibaren ilerlemek istediğiniz alana göre kendi kendinize bol bol çalışma yapın. Yazılımcı olacaksanız hobiniz belirlediğiniz bir program dili üzerinde sürekli bir şeyler yapmak olsun. Tasarımcı olacaksanız tasarım programlarını kullanarak sürekli yeni yeni tasarımlar yapmaya çalışın. Eğitim teknolojileri alanında ilerleyecekseniz güncel eğitim teknolojileri araçlarının firmalarda nasıl kullanıldığını inceleyin ve belirlediğiniz bir yazılımla içerik üretmeye çalışın. Özellikle söylüyorum mezun olduktan sonra kendinizi geliştirmeniz gerektiğini fark ettiğinizde sizin için daha zor bir süreç başlıyor. Eğer KPSS sınavına girip öğretmen olmak istiyorsanız, bunu 4. sınıfa bırakın. 3. Sınıf sonuna kadar öğretmenlik dışında bir alanda kendinizi çok iyi geliştirin. 4. sınıfta KPSS’ye hazırlanıp girdikten sonra atama için yeterli bir puan alamazsanız kendinizi geliştirdiğiniz alan sizin alternatif kurtarıcınız olacaktır. Ayrıca derslerde yaptığınız projelerden özellikle ilgi duyduğunuz alanlardaki projeleri sahiplenip sizi tanıyabilecek kadar geliştirin. Özgeçmişinizde ve sosyal ağlarınızda bir projeniz olarak dursun. İnsanlar size baktığında “Şu kişi şu projeyi geliştirmiş” diye bilsinler. O yüzden mümkün oldukça sosyal yönünüzü geliştirerek projeler üretmeye çalışın.
